War and Business

#crossculture #storytime Wartime Concentration Scheme and Restrictions on a Pottery industry.
British utility ceramics in 1940s. 


In 1941-42 the ceramics industry was brought under Government control. Under the Wartime Concentration Scheme potteries were rated nucleus, concentrated or closed down. The higher end manufacturers went on as before but only to produce for export. Starting in 1943, the ‘concentrated’ potteries were given a list of approved Utility shapes to be produced in white or natural clay colour only. No decoration or colour was permitted. It is unclear where the designs came from but the cups for instance are very similar to pre-war hotel wares.

महायुद्धाच्या काळात पाॅटरी उद्योगावर बरीच बंधनं आली होती. इंग्लंडच्या सिरॅमिक भांड्यांची नजाकत, सौंदर्य जगजाहिर आहे. पण महायुद्धाच्या काळात या भांड्यांच्या कलाकुसरीवर, आकारावर आणि रंगसंगतीवर मर्यादा घातली गेली. 
अत्यंत बेसिक डिझाईन बनवल्या गेल्या कारण त्यात मनुष्यबळ वाया घालवून उपयोग नव्हतं. युद्ध भुमीवर माणसं हवी होती लढण्यासाठी. 
या पाॅटरीवर लिहिण्यात आलं.ती कोणत्या बॅचची आहे ते. A,B,C मार्क टाकण्यात आलेत. 

Wartime Concentration scheme खाली नियम घातले गेले. परकिय चलन मिळावं म्हणून उत्पादन बंद केलं नाही पण कमालीचा साधेपणा घेऊन बेसिक डिझाईन्स केलेत. 
कमेन्टमध्ये काही लिंक्स देतेय अधिक वाचनासाठी. 
व्हिडिओ मध्ये त्याच महायुद्धाच्या काळातील Baratts of Staffordshire Regency आणि B श्रेणीतील कपबशा आहेत. 
या माझ्याकडे कशा आल्यात तर आमचे खा पणजोबा रावसाहेब होते. ब्रिटिश सरकारकडून त्यांना तो मान मिळाला होता. त्यांचं लंडनला जाणं होत असे. इतकंच नाही तर पंचम भुपती यांच्या हस्ते आमच्या नाशिक येथील सॅनिटोरिअमचे उद्घाटन देखील करण्यात आलं होतं. 
मलबार हिलला राहणा-या  उमराव कुटुंबात काट्या चमच्याने जेवण्याची पद्धत होतीच पण ब्रिटिशांप्रमाणेच हाय टी घेतला जात होता. 
माझ्या आताच्या भारत भेटीत आईकडे ठेवलेलं माझं सामान आमच्या पुण्याच्या घरी शिफ्ट करतेय तेव्हा पुर्वजांच्या एकेक विस्मृतीत गेलेल्या ठेव्यांचा शोध लागतोय. 
आपण मोहंजोदरो आणि हडाप्पा इथल्या भांड्यावरून त्या अवशेषावरून संस्कृती समजून घेतो. 
महायुद्धाच्या काळातील पाॅटरी उद्योगाबद्दल वाचताना मला युद्धकालीन  सरकारी धोरणांचा उद्योगधंद्यावर झालेल्या परिणामांबद्दल समजून घेता आलं. 

The Government scheme to control and manage industrial production and distribution of essential products is often talked about as if it was solely concerned with furniture and its rationing to those in need. In practice the control of manufacturing was far more extensive, directing all kinds of companies to adapt their production to make military equipment and supplies, redistributing production to minimise the impact of the war on particular industries and managing materials consumption to avoid waste or shortages.

#sulawrites #marathi #warandbusiness

No comments:

Post a Comment

Popular choice

Working Woman and Biases

#workingwomen #biases  संसदरत्न सुप्रिया सुळे यांनी समाजकारण सोडून स्वयंपाक घर सांभाळावं. तीच त्यांची कर्मभूमी मानावी असं जाहिर...